Grzyb z gatunku: MLECZAJ ŚWIERKOWY JEST JADALNY. |
Domena: | eukarionty |
Królestwo: | grzyby |
Typ: | podstawczaki |
Klasa: | pieczarniaki |
Rząd: | gołąbkowce |
Rodzina: | gołąbkowate |
Rodzaj: | Lactarius |
Gatunek: | mleczaj świerkowy |
Kapelusz:
Średnica 4 - 10 cm, u młodych okazów łukowaty, potem płaski z wklęsłym środkiem, u starych okazów lejkowaty. Brzeg długo pozostaje podwinięty. Kolor czerwonawopomarańczowy, często z zielonawymi strefami. W czasie wilgotnej pogody skórka śliska, w czasie suchej błyszcząco oszroniona. Na kapeluszu koncentryczne, ciemniejsze prążki, czasami słabo widoczne. Po przymrozkach kapelusz zielenieje, tak samo jak po uciśnięciu.
Blaszki:
Czerwonopomarańczowe, kruche, dość gęste i nieco zbiegające po trzonie. Uszkodzone zielenieją.
Trzon:
Wysokość 3 - 7 cm, grubość 1 - 2,5 cm, walcowaty, twardy. Początkowo jest pełny, ale szybko staje się pusty. Kolor czerwonopomarańczowy, zielonoplamisty. Na trzonie brak jamek.
Miąższ:
Jest koloru kremowego, ale mleczko wybarwia go na pomarańczowo. Pod skórką kapelusza bywa silnie szaroniebieski. Ma przyjemny, owocowy zapach i ostry smak, starsze okazy jednak są łagodne w smaku.
Mleczko:
Wypływa dość obficie. Jest pomarańczowoczerwonawe i długo nie zmienia barwy na powietrzu, dopiero po około 15 minutach staje się winnoczerwone.
Istnieje kilka gatunków podobnych mleczajów. Dla grzybiarzy pomylenie ich nie jest zbyt istotne, gdyż wszystkie są jadalne.
Występuje w Europie oraz w Ameryce Północnej, w lasach iglastych i mieszanych. W Europie rośnie wyłącznie pod świerkami, stąd też dużo częstszy jest w górach i w okolicach podgórskich, gdzie występują lasy świerkowe. Występuje na różnych glebach. W Ameryce Północnej występuje także pod takimi drzewami, jak sosna, jedlica i jodła. W Europie Środkowej jest pospolity. W Polsce również jest dość częsty.
Wysyp zarodników mleczaja świerkowego ma kolor jasnoochrowy. Zarodniki owalne o rozmiarach 8–10 × 7–8 μm. Na powierzchni posiadają niskie brodawki połączone nieregularną siateczką. Podstawki mają rozmiar 36–45 × 8–9 μm. Nielicznie występują wąskowrzecionowate cheilocystydy o rozmiarze 30–40 × 3–6 μm.
Mleczaj świerkowy jest jadalny, jednak ma gorszy smak niż mleczaj rydz. Nadaje się do bezpośredniego spożycia. Można go przez krótki czas podsmażać, nie nadaje się jednak do duszenia. Nie nadaje się też do mrożenia, gdyż po rozmrożeniu gorzknieje. Nie warto go również suszyć, gdyż podobnie, jak inne mleczaje po wysuszeniu staje się łykowaty. Nadaje się natomiast do marynowania w occie lub oleju.
Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1998 r. Wcześniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był jako mleczaj zmienny.
Synonim łaciński: Lactarius deliciosus var. deterrimus (Gröger) Hesler & A.H. Sm.
Niektórzy mykolodzy uważają, że Lactarius deterrimus nie jest odrębnym gatunkiem lecz tylko formą lub odmianą mleczaja rydza (łac. Lactarius deliciosus).
Łacińska nazwa gatunkowa tego mleczaja - Deterrimus - oznacza "niezbyt wartościowy".
Ten gatunek mleczaja jest często atakowany przez pasożytniczego grzyba Hypomyces lateritius, powodującego pleśnienie i niedorozwój jego blaszek oraz stwardnienie miąższu. Porażone przez tego pasożyta owocniki mleczajów są niejadalne.
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku grzyba mleczaj świerkowy w innych językach:
Udostępnij stronę znajomym: