| Grzyb z gatunku: PIEPRZNIK JADALNY, KURKA JEST JADALNY. |
| Domena: | eukarionty |
| Królestwo: | grzyby |
| Typ: | podstawczaki |
| Klasa: | pieczarniaki |
| Rząd: | pieprznikowce |
| Rodzina: | pieprznikowate |
| Rodzaj: | Cantharellus |
| Gatunek: | pieprznik jadalny |
Kapelusz:
Średnicy 1–12 cm. U młodych owocników guzikowaty, okrągłego kształtu, później wypukły z podwiniętym brzegiem, a u starszych okazów rozpostarty, lejkowaty i nieregularny. Barwy jasnożółtej do pomarańczowożółtej. Powierzchnia gładka, matowa
Blaszki - Hymenofor:
W formie nieregularnie i widlasto rozgałęzionych, grubych listewek daleko zbiegających na trzon. Mają taką samą barwę jak kapelusz. Często połączone są anastomozami - czyli krótkimi, poprzecznymi lub ukośnymi połączeniami pomiędzy dwiema sąsiednimi blaszkami na owocniku grzyba.
Trzon:
Ma długość 3–6 cm i średnicę do 2,5 cm. Ma barwę kapelusza, często o jaśniejszym odcieniu. Podstawa zwężona, powyżej szerszy i łagodnie przechodzący w kapelusz. Pełny, twardy i często wygięty.
Miąższ:
Barwy białej lub bladożółtej, o zwartej konsystencji, łamliwy, włóknisty w trzonie. Zapach owocowy, korzenny, nieco pieprzowy. Smak łagodny, kwaskowaty lub lekko ostry.
Pomylenie kurki z którymkolwiek z innych gatunków pieprzników z punktu widzenia grzybiarzy nie ma znaczenia, gdyż wszystkie one są jadalne. Jednak pomylenie go z lisówką pomarańczową, która według niektórych autorów jest "tylko" niejadalna, ale według innych trująca, może być niebezpieczne dla zdrowia.
Kurka, czyli poprawnie pieprznik jadalny, jest gatunkiem globalnym. Poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, a także na wielu wyspach. W Polsce jest pospolity i należy do najczęściej występujących grzybów leśnych. Rośnie zazwyczaj w lasach liściastych i iglastych, chętnie na piaszczystych, kwaśnych glebach. Często znaleźć go można pod świerkami pośród mchów. Na niektórych obszarach swojego występowania zaczyna zanikać wskutek zanieczyszczenia środowiska - głównie ze względu na kwaśne deszcze - tak się dzieje np. w Niemczech. Wieloletnie badania wykazały, że na jego liczebność nie ma wpływu zbieranie przez ludzi - w Holandii porównano obszary najczęściej uczęszczane przez grzybiarzy i okazało się, że ilość grzybów jest tam porównywalna z siedliskami nie odwiedzanymi przez zbieraczy.
Pieprznik jadalny, czyli inaczej kurka, produkuje zarodniki o wymiarach 7-11 × 4-6,5 μm, bezbarwne, o elipsoidalnym kształcie, gładkie.
Pieprznik jadalny ceniony jest ze względu na aromat, smak oraz twardość i chrupkość owocników. Do spożycia zaleca się młode, zdrowe owocniki, które można przyrządzać na wiele sposobów. Smażenie kurek powinno trwać krótko, ponieważ w innym wypadku mocno twardnieją. Marynowane ustępują walorami smakowymi kilku innym popularnym gatunkom grzybów jadalnych, przy tym do przetworów tego rodzaju zaleca się stosować same kapelusze z krótko odciętym trzonem. Kurki duszone i konserwowane dobrze jest mieszać z grzybami zawierającymi duże ilości śluzów (podgrzybkami, opieńkami, maślakami). Ponieważ kurki po suszeniu nie mają atrakcyjnego wyglądu, wskazane jest dosuszenie ich do kruchości i zmielenie na mączkę grzybową. Mączka traci jednak szybciej aromat i szybko bywa atakowana przez molowate.
Nazwę polską podał Józef Jundziłł w 1830 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako stroczek lisica, kurka żółta, lisiec, pieprzyk jadalny, lisica, kurek, pieprznik pospolity, lisiczka, pieprznik gąska, stągiewka jadalna.
Poczta Polska wyemitowała 29 sierpnia 2014 r. znaczek pocztowy przedstawiający pieprznika jadalnego o nominale 1,75 złotych. Autorem projektu znaczka była Marzanna Dąbrowska. Znaczek wydrukowano techniką offsetową, na papierze fluorescencyjnym, w nakładzie 400 000 szt.
Poniżej znajdziesz nazwy gatunku grzyba pieprznik jadalny, kurka w innych językach:
Udostępnij stronę znajomym: